-
1 hardware clock
специализированная малопотребляющая CMOS-микросхема в ПК (обычно Motorola 146818 или эквивалентная ей). Они поддерживаются BIOSом, позволяя программно считывать время и устанавливать его. Точность аппаратных часов определяется качеством кристалла их тактового генератора, как правило имеющего частоту 32,768 кГц и чувствительного к колебаниям температуры.The hardware clock is updated once per second and cannot display fractions of a second. — Аппаратные часы обновляются раз в секунду и не показывают долей секунды см. тж. BIOS, NTP, system clock
Англо-русский толковый словарь терминов и сокращений по ВТ, Интернету и программированию. > hardware clock
-
2 clock
например, external clock - внешний тактовый генераторсм. тж. clock generator2) глаг. синхронизировать3) часы4) тактовый сигнал, такт - см. clock cycle, sync signalАнгло-русский толковый словарь терминов и сокращений по ВТ, Интернету и программированию. > clock
-
3 clock-calendar
Englisch-Deutsch Fachwörterbuch der Wirtschaft > clock-calendar
-
4 hardware real-time clock
Программирование: аппаратные часы реального времениУниверсальный англо-русский словарь > hardware real-time clock
-
5 system clock
интегральная схема, расположенная на системной плате (motherboard) и вырабатывающая последовательность регулярных электрических импульсов (тактовые сигналы) для синхронизации всех микросхем, размещённых на этой плате; при необходимости базовая тактовая частота умножается (например, внутренняя тактовая частота процессора может в несколько раз превосходить базовую) или же уменьшается (делится). В синхронных компьютерах тактовые сигналы необходимо разводить (распространять) по всем устройствам, причём без заметных задержек друг относительно друга, или сдвигов по фазереализованная в компьютере схема отсчёта времени суток [и дат]см. тж. system dateАнгло-русский толковый словарь терминов и сокращений по ВТ, Интернету и программированию. > system clock
-
6 real-time clock
"In PCs, circuits or other hardware elements that provide the system with real-world time." -
7 value of a hardware real-time clock
Программирование: значение аппаратных часов реального времениУниверсальный англо-русский словарь > value of a hardware real-time clock
-
8 BIOS
['baios] n. shkurtesë nga b asic i nput o utput s ystem ( BIOS) sistemi themelor për hyrje-dalje ( informatikë)What is BIOS?BIOS is an acronym for Basic Input/Output System. It is the boot firmware program on a PC, and controls the computer from the time you start it up until the operating system takes over. When you turn on a PC, the BIOS first conducts a basic hardware check, called a Power-On Self Test (POST), to determine whether all of the attachments are present and working. Then it loads the operating system into your computer's random access memory, or RAM.The BIOS also manages data flow between the computer's operating system and attached devices such as the hard disk, video card, keyboard, mouse, and printer.The BIOS stores the date, the time, and your system configuration information in a battery-powered, non-volatile memory chip, called a CMOS (Complementary Metal Oxide Semiconductor) after its manufacturing process.Although the BIOS is standardized and should rarely require updating, some older BIOS chips may not accommodate new hardware devices. Before the early 1990s, you couldn't update the BIOS without removing and replacing its ROM chip. Contemporary BIOS resides on memory chips such as flash chips or EEPROM (Electrically Erasable Programmable Read-Only Memory), so that you can update the BIOS yourself if necessary.For detailed information about BIOS updates, visit:What is firmware?Firmware consists of programs installed semi-permanently into memory, using various types of programmable ROM chips, such as PROMS, EPROMs, EEPROMs, and flash chips.Firmware is non-volatile, and will remain in memory after you turn the system off.Often, the term firmware is used to refer specifically to boot firmware, which controls a computer from the time that it is turned on until the primary operating system has taken over. Boot firmware's main function is to initialize the hardware and then to boot (load and execute) the primary operating system. On PCs, the boot firmware is usually referred to as the BIOS.What is the difference between memory and disk storage?Memory and disk storage both refer to internal storage space in a computer.The term memory usually means RAM (Random Access Memory). To refer to hard drive storage, the terms disk space or storage are usually used.Typically, computers have much less memory than disk space, because RAM is much more expensive per megabyte than a hard disk. Today, a typical desktop computer might come with 512MB of RAM, and a 40 gigabyte hard disk.Virtual memory is disk space that has been designated to act like RAM.Computers also contain a small amount of ROM, or read-only memory, containing permanent or semi-permanent (firmware) instructions for checking hardware and starting up the computer. On a PC, this is called the BIOS.What is RAM?RAM stands for Random Access Memory. RAM provides space for your computer to read and write data to be accessed by the CPU (central processing unit). When people refer to a computer's memory, they usually mean its RAM.New computers typically come with at least 256 megabytes (MB) of RAM installed, and can be upgraded to 512MB or even a gigabyte or more.If you add more RAM to your computer, you reduce the number of times your CPU must read data from your hard disk. This usually allows your computer to work considerably faster, as RAM is many times faster than a hard disk.RAM is volatile, so data stored in RAM stays there only as long as your computer is running. As soon as you turn the computer off, the data stored in RAM disappears.When you turn your computer on again, your computer's boot firmware (called BIOS on a PC) uses instructions stored semi-permanently in ROM chips to read your operating system and related files from the disk and load them back into RAM.Note: On a PC, different parts of RAM may be more or less easily accessible to programs. For example, cache RAM is made up of very high-speed RAM chips which sit between the CPU and main RAM, storing (i.e., caching) memory accesses by the CPU. Cache RAM helps to alleviate the gap between the speed of a CPU's megahertz rating and the ability of RAM to respond and deliver data. It reduces how often the CPU must wait for data from main memory.What is ROM?ROM is an acronym for Read-Only Memory. It refers to computer memory chips containing permanent or semi-permanent data. Unlike RAM, ROM is non-volatile; even after you turn off your computer, the contents of ROM will remain.Almost every computer comes with a small amount of ROM containing the boot firmware. This consists of a few kilobytes of code that tell the computer what to do when it starts up, e.g., running hardware diagnostics and loading the operating system into RAM. On a PC, the boot firmware is called the BIOS.Originally, ROM was actually read-only. To update the programs in ROM, you had to remove and physically replace your ROM chips. Contemporary versions of ROM allow some limited rewriting, so you can usually upgrade firmware such as the BIOS by using installation software. Rewritable ROM chips include PROMs (programmable read-only memory), EPROMs (erasable read-only memory), EEPROMs (electrically erasable programmable read-only memory), and a common variation of EEPROMs called flash memory.What is an ACPI BIOS?ACPI is an acronym that stands for Advanced Configuration and Power Interface, a power management specification developed by Intel, Microsoft, and Toshiba. ACPI support is built into Windows 98 and later operating systems. ACPI is designed to allow the operating system to control the amount of power provided to each device or peripheral attached to the computer system. This provides much more stable and efficient power management and makes it possible for the operating system to turn off selected devices, such as a monitor or CD-ROM drive, when they are not in use.ACPI should help eliminate computer lockup on entering power saving or sleep mode. This will allow for improved power management, especially in portable computer systems where reducing power consumption is critical for extending battery life. ACPI also allows for the computer to be turned on and off by external devices, so that the touch of a mouse or the press of a key will "wake up" the computer. This new feature of ACPI, called OnNow, allows a computer to enter a sleep mode that uses very little power.In addition to providing power management, ACPI also evolves the existing Plug and Play BIOS (PnP BIOS) to make adding and configuring new hardware devices easier. This includes support for legacy non-PnP devices and improved support for combining older devices with ACPI hardware, allowing both to work in a more efficient manner in the same computer system. The end result of this is to make the BIOS more PnP compatible.What is CMOS?CMOS, short for Complementary Metal Oxide Semiconductor, is a low-power, low-heat semiconductor technology used in contemporary microchips, especially useful for battery-powered devices. The specific technology is explained in detail at:http://searchsmb.techtarget.com/sDefinition/0,,sid44_gci213860,00.htmlMost commonly, though, the term CMOS is used to refer to small battery-powered configuration chips on system boards of personal computers, where the BIOS stores the date, the time, and system configuration details.How do I enter the Setup program in my BIOS?Warning: Your BIOS Setup program is very powerful. An incorrect setting could cause your computer not to boot properly. You should make sure you understand what a setting does before you change it.You can usually run Setup by pressing a special function key or key combination soon after turning on the computer, during its power-on self test (POST), before the operating system loads (or before the operating system's splash screen shows). During POST, the BIOS usually displays a prompt such as:Press F2 to enter SetupMany newer computers display a brief screen, usually black and white, with the computer manufacturer's logo during POST.Entering the designated keystroke will take you into the BIOS Setup. Common keystrokes to enter the BIOS Setup are F1, F2, F10, and Del.On some computers, such as some Gateway or Compaq computers, graphics appear during the POST, and the BIOS information is hidden. You must press Esc to make these graphics disappear. Your monitor will then display the correct keystroke to enter.Note: If you press the key too early or too often, the BIOS may display an error message. To avoid this, wait about five seconds after turning the power on, and then press the key once or twice.What's the difference between BIOS and CMOS?Many people use the terms BIOS (basic input/output system) and CMOS (complementary metal oxide semiconductor) to refer to the same thing. Though they are related, they are distinct and separate components of a computer. The BIOS is the program that starts a computer up, and the CMOS is where the BIOS stores the date, time, and system configuration details it needs to start the computer.The BIOS is a small program that controls the computer from the time it powers on until the time the operating system takes over. The BIOS is firmware, which means it cannot store variable data.CMOS is a type of memory technology, but most people use the term to refer to the chip that stores variable data for startup. A computer's BIOS will initialize and control components like the floppy and hard drive controllers and the computer's hardware clock, but the specific parameters for startup and initializing components are stored in the CMOS. -
9 NTP
(Network Time Protocol) протокол сетевого времени, протокол NTPпротокол, с помощью которого в Internet производится синхронизация системного времени компьютера пользователя с системным временем сервера. Даёт отсчёт времени в секундах относительно нуля часов 1 января 1900 года. Формат временной метки NTP - 64-разрядное число без знака с фиксированной запятой с целой частью в первых 32 битах и дробной - в последних 32 битах. NTP использует TCP/IP порт 123. Существует несколько версий этого протокола, утверждённых IETF. NTP Version 3 определена в RFC 1305, NTP Version 2 - в RFC 1119, NTP Version 1 - в RFC 1059 и Simple NTP - в RFC 2030Англо-русский толковый словарь терминов и сокращений по ВТ, Интернету и программированию. > NTP
-
10 interrupt
= INT, = INTPT1) прерывание || прерывать(ся)•- BIOS hardware interrupt
- clock interrupt
- communication port interrupt
- disabled interrupt
- disarmed interrupt
- edge-triggered interrupt
- enabled interrupt
- error interrupt
- external interrupt
- hardware interrupt
- internal interrupt
- ISA interrupt
- keyboard interrupt
- level-sensitive interrupt
- maskable interrupt
- masked interrupt
- memory protection interrupt
- multiprocessor system interrupt
- nonmaskable interrupt
- non-maskable interrupt
- nonmasked interrupt
- non-masked interrupt
- operator external interrupt
- page fault interrupt
- parity interrupt
- PCI interrupt
- pending interrupt
- printer port interrupt
- priority interrupt
- processor interrupt
- program interrupt
- protected-mode virtual interrupt
- real time interrupt
- reflecting interrupt
- service interrupt
- software interrupt
- spurious interrupt
- supervisor interrupt
- supervisor-call interrupt
- system-call interrupt
- system management interrupt
- task interrupt
- timer interrupt
- unmasked interrupt
- vector interrupt
- virtual storage interrupt -
11 interrupt
1) прерывание || прерывать(ся)•- BIOS hardware interrupt
- clock interrupt
- communication port interrupt
- disabled interrupt
- disarmed interrupt
- edge-triggered interrupt
- enabled interrupt
- error interrupt
- external interrupt
- hardware interrupt
- internal interrupt
- ISA interrupt
- keyboard interrupt
- level-sensitive interrupt
- maskable interrupt
- masked interrupt
- memory protection interrupt
- multiprocessor system interrupt
- nonmaskable interrupt
- non-maskable interrupt
- nonmasked interrupt
- non-masked interrupt
- operator external interrupt
- page fault interrupt
- parity interrupt
- PCI interrupt
- pending interrupt
- printer port interrupt
- priority interrupt
- processor interrupt
- program interrupt
- protected-mode virtual interrupt
- real time interrupt
- reflecting interrupt
- service interrupt
- software interrupt
- spurious interrupt
- supervisor interrupt
- supervisor-call interrupt
- system management interrupt
- system-call interrupt
- task interrupt
- timer interrupt
- unmasked interrupt
- vector interrupt
- virtual storage interruptThe New English-Russian Dictionary of Radio-electronics > interrupt
-
12 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
AAbort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.Accept - pranon.Access time - koha e arritjes së të dhënave.Accessories - veglat ndihmëse në Windows.Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.BBackbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacioneBad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.Bar chart - diagram në formë të shiritave.Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterikeBlank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëtaBookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.CCache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.Client-server network - rrjet i tipit klient-server.Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INICOBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.DData - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.Destination file - skedar që pranon.Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.EEPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.Embedded object - objekt i ndërvënë.EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programoreEBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.FFan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.Floppy disk - disk i butë, disketëFooter - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizimFAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.GGIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.HHacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.High tech - teknologji e lartëHost computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.Hyphenation - ndarje e fjalëveIIllegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.Image processing - përpunim i grafikonëveImaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.Input data - të dhënat hyrëse.Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.Integer - numër i plotë pa presje decimaleLLine printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.Link- lidhje; lidhshmëri.Load - mbushje, futje e programit në memorje.LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.MMachine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.Mailbox - sandëku postar.Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.NNetwork - rrjet i kompjuterit.NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterikNon-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.Numeric keypad - tastierë numerike.OOLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.Off-line - i çkyçurOn-line - i kyçurODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.Overstrike - nënvizim.Overtype - shkrim përmbi tekst.Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.PPage break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.Page layout - pamje e faqesPpm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.Port - portë; lidhje; hyrje.Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.Print queue - pritje, rend për shtyp.Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.Processing - përpunim i të dhënave.Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.QQuery - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.RRadio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Remote computer - kompjuter i larguar.Remote control program - program me komandim prej së largu.Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.Ring network - rrjet unazor.RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.SSafe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.Screen - ekran.Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.Shared file - skedar i përbashkët.Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.Sound card - kartë për zërim.Storage - kujtesë.String - varg i shenjave.SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Switch - ndërprerës.System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
-
13 check
tʃek
1. сущ.
1) шахм. шах (употр. тж. как межд.) the king is in check ≈ королю объявлен шах to produce a check ≈ сделать шах to discover check ≈ обнаружить шаховую позицию perpetual check ≈ вечный шах
2) а) задержка, остановка( в развитии, карьере и т. п. из-за какой-л. помехи, препятствия или противодействия) Syn: arrest
1. б) отпор, отражение нападения Syn: rebuff
1., repulse
1. в) потеря охотничьей собакой следа
3) внезапная остановка;
пауза, перерыв (при движении, работе) without check
4) а) ограничивание, сдерживание in check Syn: restraint б) препятствие, ограничитель (любое лицо или предмет, действующие в качестве ограничивающего начала) The magistrate may be necessary as a check on the doctor. ≈ Мировой судья может оказаться необходимым, как некто, кто сможет сдержать доктора. в) амер. мартингал (в верховой езде) Syn: check-rein
5) а) критерий (стандарт для оценки и проверки) Syn: criterion б) обследование, исследование background check ≈ расследование истории вопроса/проблемы Syn: examination в) контроль, проверка to conduct, make, run a check of/on ≈ осуществлять контроль, проводить проверку clearance check loyalty check Syn: inspection
6) контрольный штемпель;
отметка, галочка (знак проверки)
7) а) ярлык;
багажная квитанция baggage амер. check ≈ квитанция на получение багажа б) номерок( в гардеробе) в) преим. амер. счет в ресторане г) контрамарка;
корешок( билета и т. п.)
8) амер. фишка, марка (в карт. игре) to cash, hand, pass in one's checks ид. ≈ умереть
9) амер. чек to cash a check ≈ платить по чеку to clear a check ≈ производить выплаты по чеку to cover a check (by making a deposit) ≈ обеспечивать денежное покрытие чека (с помощью депозита) to deposit a check ≈ сделать вклад в банке to draw a check against one's account ≈ выписать чек на чей-л. счет to draw a check on a bank ≈ выписать чек на счет в банке to endorse a check ≈ подписывать чек на какую-л. сумму to issue, make out, write out a check to ≈ выписать чек to kite a check ≈ получать деньги по фиктивным чекам to pass a (bad) check ≈ пустить в обращение фальшивый чек to present a check ≈ предъявить чек to stop payment of/on a check ≈ прекратить выплату по чекам bad check bounced check cashier's check certified check
10) клетка( на ткани) ;
клетчатая ткань
11) с.-х. делянка
12) трещина, щель( в дереве) Syn: crack
1., break I
1.
2. прил.
1) контрольный;
испытательный check experiment ≈ контрольный опыт check ballot ≈ проверочное голосование
2) клетчатый check shirt ≈ клетчатая рубашка
3. гл.
1) шахм. объявлять шах
2) а) останавливать;
препятствовать( продвижению) Syn: stop
2., brake
2. б) поэт. натягивать( поводья)
3) а) внезапно остановиться, отшатнуться( от неожиданности, страха;
проявить осторожность) Syn: stop
2. б) охот. останавливаться, потеряв след ( об охотничьих собаках)
4) ограничивать, сдерживать, обуздывать, регулировать He hastily checked the impulse. ≈ Он быстро подавил этот порыв. Mr. Baldwin checked the enthusiasm of his visitors. ≈ Мистер Болдуэн умерил энтузиазм своих гостей. The multiplication of animals is checked only by want of food, and by the hostility of races. ≈ Размножение животных сдерживается только количеством еды и степенью агрессивности других видов. Syn: restrain
5) а) проверять, сверять How can you check on whether it will rain that day? ≈ Как проверить, будет в тот день идти дождь? We must check the book over before sending it to the printer. ≈ Нам надо еще раз внимательно просмотреть книгу, прежде чем отсылать ее издателю. We must check through the pages to see if any are missing. ≈ Надо просмотреть бумаги, вдруг что-то пропало. Syn: verify б) контролировать Syn: control
2.
6) соответствовать, совпадать The description checks with the photograph. ≈ Описание соответствует фотографии.
7) отмечать галочкой или каким-л. знаком( что-л. проверенное)
8) амер. выписывать чек to check upon smb. for $500 ≈ выписать на кого-л. чек на 500 долларов
9) преим. амер. сдавать( в гардероб, в камеру хранения, в багаж и т. п.) They walked out into the club and checked their hats. ≈ Они вошли в клуб и сдали на вешалку свои шляпы.
10) (ранее диал., в современном употреблении разг.) делать выговор, отчитывать;
ругать, давать нагоняй Syn: rebuke
2., reprove
2., reprimand
2.
11) раскрашивать клеткой
12) а) редк. располагать в шахматном порядке б) амер. размечать на квадраты (землю для дальнейшего засевания)
13) а) вызывать трещины The sun checks timber. ≈ Солнце заставляет доски растрескиваться. б) покрываться трещинами ∙ Syn: crack
3., split
3. ∙ check back check in check off check on check over check out check up check with препятствие, остановка;
задержка - to serve as a * служить препятствием;
обуздывать - wind acts as a * on speed ветер мешает быстрой езде - his illness gave a * to our plans его болезнь сорвала наши планы - to keep in * держать в руках, контролировать - keep your emotions in * сдерживайте свои чувства - to keep a * on smb. держать кого-л в руках, не давать воли кому-л - to keep a * on smth. следить за чем-л.;
контролировать что-л;
держать что-л. в своих руках - keep a * on your tongue думай, прежде чем говорить преим. (военное) отпор, приостановка наступления или продвижения проверка, контроль - accuracy * проверка точности - spot *s (полиграфия) выборочная корректура, выборочный редакционный просмотр галочка, птичка, отметка ( знак проверки) номерок (в гардеробе) - hat * номерок на шляпу ярлык;
богажная квитанция - a * for a suitcase квитанция на чемодан контрольный штемпель контрамарка;
корешок (билета) клетка (рисунок ткани) клетчатая ткань;
шотландка - do you want a stripe or a *? вам в полоску или в клетку? счет (в ресторане) (шахматное) шах - double * двойной шах - perpetual * вечный шах - * to the king шах королю (сельскохозяйственное) чек, делянка, окруженная валом и затапливаемая водой (сельскохозяйственное) контрольная делянка (охота) потеря (собакой) следа (специальное) трещина, щель (в дереве) ;
волосная трещина (американизм) (карточное) фишка, марка > *s and balances принцип взаимозависимости и взаимозависимости и взаимоограничения законодательной, исполнительной и судебной власти контрольный, проверочный, испытательный - * analysis контрольный анализ - * cage клетка или садок для контрольных животных - * experiment поверочный опыт - * flight (авиация) контрольный полет - * sample контрольный образец - * station( военное) пункт технического осмотра - * test поверочное испытание клетчатый - * handkerchief клетчатый платок - * system of irrigation (сельскохозяйственное) орошение способом затопления по клеткам запирающий, задерживающий - * dam задерживающая плотина, защитная дамба или плотина - * valve( техническое) запорный клапан, обратный клапан - * work (техническое) периодическое включение и выключение механизма > * wine марочное вино останавливать, сдерживать;
препятствовать;
удерживать;
обуздывать - to * the advance of the enemy приостановить продвижение противника - to * extravagant spending положить конец расточительству - to * anger подавить гнев - to * the growth замедлять рост - he *ed his impetuous son он сдерживал своего необузданного сына - to * a fire остановить пожар - to * oneself остановиться, удержаться;
сдержаться - she *ed herself она не договорила - he *ed himself just as he was about to blurt out his indignation он подавил готовые вырваться слова негодования проверять, контролировать;
ревизовать;
сличать;
расследовать - to * figures проверять цифры - to * by sight проверять на глаз - to * for errors корректировать, исправлять - to * an instrument выверять прибор - to * one's speed контролировать скорость - * into the matter разберитесь в этом деле - * bearing! (специальное) проверить пеленг!, взять контрольный пеленг! (команда) проверять, выяснять;
убеждаться( в чем-л.) - we must * on him его надо проверить - to * on a statement проверить правильность какого-л утверждения - to * on the past experience of the applicants выяснить уровень квалификации претендентов на должность сверять, сличать - * your watch with the tower clock проверьте свои часы по башенным (американизм) соответствовать. совпадать - his statement *s with yours его заявление совпадает с вашим - the description *s with the photograph описание соответствует фотографии (американизм) сдавать (в гардероб, в камеру хранения, в багаж) - have you *ed all your luggage? вы все свои вещи сдали в багаж? - * in your coat and hat cдайте в гардероб пальто и шляпу принимать на хранение - the hotel *ed our baggage гостиница приняла на хранение наш багаж отмечать галочкой, значком - how many mistakes did the teacher *? сколько ошибок учитель отметил (птичкой) ? (шахматное) объявлять шах (карточное) пасовать располагать в шахматном порядке делать выговор;
давать нагоняй;
разносить( сельскохозяйственное) приостанавливать( рост) (специальное) делать щели;
вызывать трещины (специальное) покрываться трещинами, щелями (устаревшее) внезапно остановиться (перед чем-л) ;
отшатнуться (от чего-л) (морское) травить( шахматное) шах! (просторечие) ладно!, точно!, договорились! (американизм) (финансовое) чек - bank * банковский чек - сertified * удостоверенный чек, чек с надписью банка о принятии к платежу - crossed * кроссированный чек - town * чек на банк в Лондонском Сити - traveller's * дорожный чек( американизм) выписывать чек - to * upon a banker for $100 выдать чек на какой-л. банк на сумму в 100 долларов access ~ вчт. контроль доступа automatic ~ вчт. автоматический контроль bias ~ профилактический контроль block ~ вчт. контроль блоков block ~ вчт. проверка по блокам bound ~ вчт. контроль границ built-in ~ вчт. встроенный контроль bus-out ~ вчт. контроль выходной шины ~ attr. клетчатый;
to keep (или to hold) in check сдерживать;
to cash (или to hand, to pass) in one's checks умереть cashier's ~ кассирский чек check багажная квитанция ~ делать выговор;
давать нагоняй ~ делать выговор ~ задержка ~ клетка (на материи) ;
клетчатая ткань ~ контрамарка;
корешок (билета и т. п.) ~ контрамарка ~ контролировать ~ контроль, проверка;
loyalty check амер. проверка лояльности( государственных служащих) ~ контроль ~ контрольный штемпель;
галочка (знак проверки) ~ корешок, номерок ~ корешок билета ~ номерок (в гардеробе) ~ обуздывать ~ шахм. объявлять шах ~ останавливать(ся) ;
сдерживать;
препятствовать ~ останавливать ~ остановка ~ отметка в документе ~ отметка о проверке ~ отмечать галочкой ~ переводной вексель, оплачиваемый по предъявлении ~ потеря охотничьей собакой следа ~ препятствие;
остановка;
задержка;
without check без задержки, безостановочно ~ препятствие ~ препятствовать ~ принимать на хранение ~ проверка ~ проверять, контролировать ~ проверять ~ располагать в шахматном порядке ~ расследовать ~ ревизовать ~ амер. сдавать (в гардероб, в камеру хранения, в багаж и т. п.) ;
check in сдавать под расписку;
регистрировать (ся), записывать(ся) ~ сдерживать ~ сличать ~ трещина, щель (в дереве) ~ амер. фишка, марка (в карт. игре) ~ амер. чек ~ (амер.) чек ~ чек ~ шахм. шах (употр. тж. как int) ;
the king is in check королю объявлен шах ~ ярлык;
багажная квитанция ~ against проверять на соответствие ~ attr. клетчатый;
to keep (или to hold) in check сдерживать;
to cash (или to hand, to pass) in one's checks умереть ~ attr. контрольный;
check experiment контрольный опыт;
check ballot проверочное голосование ~ attr. контрольный;
check experiment контрольный опыт;
check ballot проверочное голосование ~ attr. контрольный;
check experiment контрольный опыт;
check ballot проверочное голосование ~ амер. сдавать (в гардероб, в камеру хранения, в багаж и т. п.) ;
check in сдавать под расписку;
регистрировать (ся), записывать(ся) ~ in отмечаться при приходе на работу ~ in регистрировать ~ in сдавать на хранение ~ in сдавать под расписку ~ off отмечать галочкой ~ off удерживать из заработной платы ~ out освободить номер в гостинице ~ out амер. отметиться при уходе с работы по окончании рабочего дня ~ out отмечаться при уходе с работы ~ out радио отстроиться ~ out оформлять выдачу ~ out оформлять получение ~ out подсчитывать стоимость покупок и выбивать чек ~ out амер. уйти в отставку ~ the figures проверять расчеты ~ up проверять ~ with совпадать, соответствовать claim ~ квитанция на получение заказа, вещей после ремонта claim ~ квитанция на получение товара code ~ вчт. проверка программы compile-time ~ вчт. статическая проверка composition ~ вчт. проверка плотности composition ~ вчт. проверка полноты computation ~ вчт. проверка вычислений consistency ~ вчт. проверка на непротиворечивость control totals ~ вчт. проверка с помощью контрольных сумм copy ~ вчт. контроль дублированием copy ~ проверка копии credibility ~ проверка правдоподобия cross ~ вчт. перекрестный контроль current ~ вчт. текущий контроль customs ~ таможенный досмотр customs ~ таможенный контроль customs ~ таможенный чек cyclic redundancy ~ вчт. контроль циклическим избыточным кодом data ~ вчт. контроль данных data-type ~ вчт. контроль типов данных desk ~ вчт. проверка программы за столом diagnostic ~ вчт. диагностический контроль dump ~ вчт. контроль по распечатке duplication ~ вчт. контроль дублированием dynamic ~ вчт. динамический контроль edit ~ вчт. контрольное редактирование error ~ вчт. контроль ошибок even-odd ~ вчт. контроль по четности even-parity ~ вчт. контроль по четности false-code ~ вчт. контроль запрещенных комбинаций flag ~ вчт. флаговый контроль format ~ вчт. контроль формата functional ~ вчт. функциональная проверка gate ~ пропускной контроль hardware ~ вчт. аппаратный контроль hierarchical ~ вчт. иерархический контроль high-low bias ~ вчт. граничная проверка horizontal redundancy ~ вчт. поперечный контроль illegal-command ~ вчт. контроль запрещенных команд imparity ~ вчт. контроль по нечетности imparity ~ вчт. проверка на нечетность improper-command ~ вчт. контроль запрещенных команд in-line ~ вчт. встроенный контроль in-line ~ вчт. оперативный контроль input ~ вчт. входный контроль internal ~ вчт. внутренний контроль internal ~ внутренняя проверка ~ attr. клетчатый;
to keep (или to hold) in check сдерживать;
to cash (или to hand, to pass) in one's checks умереть ~ шахм. шах (употр. тж. как int) ;
the king is in check королю объявлен шах lexical ~ вчт. лексический контроль limit ~ проверка возможностей line-by-line ~ вчт. построчная проверка loop ~ вчт. контроль путем обратной передачи ~ контроль, проверка;
loyalty check амер. проверка лояльности (государственных служащих) marginal ~ вчт. граничная проверка marginal ~ вчт. профилактический котроль naught ~ вчт. проверка на ноль negative ~ вчт. проверка на отрицательное значение odd-even ~ вчт. контроль по четности odd-even ~ вчт. контроль четности odd-parity ~ вчт. контроль четности on-line rule ~ вчт. оперативная проверка правила on-the-spot ~ контроль на месте overflow ~ вчт. контроль переполнения page ~ вчт. групповой страничный контроль parity ~ вчт. контроль по четности parity ~ вчт. контроль четности pass-out ~ амер. = passout pass-out ~ амер. = passout passcheck: passcheck = passout passport ~ паспортный контроль peak-a-boo ~ вчт. проверка на просчет photocell ligth ~ оптический контроль postmortem ~ вчт. постконтроль privacy ~ вчт. проверка конфиденциальности program ~ вчт. проверка программы program ~ вчт. программный контроль programmed ~ вчт. программный контроль quality ~ проверка качества random ~ выборочная проверка random sample ~ проверка случайной выборки range ~ вчт. контроль границ range ~ вчт. контроль попадания read-back ~ вчт. эхопроверка reasonability ~ вчт. проверка на непротиворечивость reasonability ~ вчт. смысловая проверка redundancy ~ вчт. контроль за счет избыточности residue ~ вчт. контроль по остатку reversal ~ вчт. реверсивная проверка rights ~ вчт. проверка прав routine ~ обычная проверка routine ~ вчт. программный контроль routine ~ текущая проверка run-time ~ вчт. динамическая проверка run-time ~ вчт. динамический контроль security ~ проверка безопасности selection ~ вчт. выборочный контроль semantic ~ вчт. семантический контроль sequence ~ вчт. контроль порядка следования sequence ~ comp. контроль порядка следования sequence ~ comp. проверка упорядоченности sight ~ вчт. визуальный контроль sight ~ вчт. проверка на просвет sign ~ вчт. контроль по знаку special crossed ~ специальный кроссированный чек spelling ~ comp. орфографическая проверка spot ~ выборочная проверка spot ~ выборочная ревизия spot ~ проверка на выборку static ~ вчт. статический контроль status ~ comp. контроль состояния stock ~ проверка состояния запасов store ~ проверка состояния запасов structural ~ вчт. структурный контроль sum ~ контроль по сумме sum ~ контроль суммированием sum ~ вчт. проверка по сумме sum ~ проверка по сумме sum ~ проверка суммированием summation ~ вчт. контроль суммированием summation ~ контроль суммированием summation ~ проверка суммированием summation ~ вчт. проверка суммирования syntactic ~ вчт. синтаксический контроль system ~ вчт. системный контроль systems ~ проверка состояния систем technical ~ технический контроль test ~ контрольная проверка test ~ контрольное испытание test ~ вчт. тестовый контроль total ~ вчт. проверка по сумме transfer ~ вчт. контроль передачи transfer ~ переводной чек tranverce ~ вчт. поперечный контроль twin ~ вчт. двойной счет type ~ вчт. контроль соответствия типов type ~ вчт. контроль типов validity ~ вчт. контроль правильности validity ~ вчт. проверка адекватности validity ~ вчт. проверка достоверности validity ~ вчт. проверка на достоверность wired-in ~ вчт. аппаратный контроль wired-in ~ вчт. встроенный аппаратный контроль ~ препятствие;
остановка;
задержка;
without check без задержки, безостановочно -
14 error
1) ошибка; погрешность2) искажение•error in indication — погрешность показания ( прибора); погрешность отсчёта;errors in the same sense — погрешности одного знака;error on the safe side — погрешность в сторону увеличения запаса прочности;to accumulate errors — накапливать погрешности;to combine errors — суммировать погрешности;to compensate error — 1. компенсировать ошибку ( показаний прибора) 2. возд. списывать (устранять) девиацию радиокомпаса;to distribute error of closure — геод. разбрасывать невязку;to hold measurement errors to... — удерживать погрешности измерений в пределах...;to introduce an error — вносить погрешность;to negate errors — исключать погрешности; компенсировать погрешности;to reduce errors — 1. уменьшать (снижать) погрешности 2. приводить погрешности ( к определённым условиям или определённому виду)error of approximation — погрешность приближения, погрешность аппроксимацииerror of closure — геод. невязкаerror or connection — геод. невязкаerror of direction — ошибка в определении направленияerror of division (error of graduation) — погрешность градуировкиerror of indication — погрешность показания ( прибора); погрешность отсчётаerror of observation — 1. погрешность наблюдения; погрешность отсчёта 2. геод. ошибка измерения, ошибка наблюденияerror of omission — 1. пропуск, пробел 2. упущениеerror of position — 1. погрешность в определении положения или местоположения 2. геод. координатная невязкаerror of traverse — геод. линейная невязка-
absolute error
-
acceptable error
-
accidental error
-
accumulated error
-
accumulative error
-
accuracy error
-
across-track error
-
actual error
-
additive error
-
admissible error
-
aggregate error
-
airborne equipment error
-
aliasing error
-
alignment error
-
along-track error
-
altering error
-
altimeter error
-
ambiguity error
-
amplitude error
-
angular error
-
appreciable error
-
approximation error
-
arithmetic error
-
assigned error
-
assumed error
-
azimuth error
-
backlash error
-
base error
-
basic error
-
beam landing error
-
bearing error
-
bias error
-
bias stability error
-
bit error
-
block mean-squared error
-
boresight error
-
burst error
-
calibration error
-
chaining error
-
chip error
-
chroma error
-
closing error
-
closure error in leveling
-
closure error of angles
-
closure error of azimuths
-
closure error
-
collimation error
-
color error
-
color-hue error
-
color-purity error
-
color-registration error
-
combined error
-
common error
-
compass error
-
compass turning error
-
compensating errors
-
complementary error
-
component error
-
composite error
-
composition error
-
computational error
-
computation error
-
computed error
-
concealed error
-
conformity error
-
connection error
-
consistent error
-
constant error
-
contributing error
-
conventional error
-
copying error
-
course error
-
crude error
-
cumulative error
-
cyclic error
-
data error
-
datum error
-
day-to-day error
-
dead-path error
-
delay error
-
detected error
-
digital error
-
displacement error
-
distance error
-
dynamic error
-
dynamic phase error
-
end errors
-
erratic error
-
estimated error
-
estimation error
-
excessive error
-
exposure error
-
extreme error
-
fatal error
-
fixed error
-
flight technical error
-
focusing error
-
focus error
-
folding error
-
following error
-
forecast error
-
form error
-
fractional error
-
frequency error
-
full-scale error
-
gaging error
-
gamma error
-
gang error
-
geometrical error
-
geometric error
-
glide path angular error
-
graduation error
-
gross error
-
group-delay error
-
guidance error
-
guide positional error
-
gyrocompass error
-
hard error
-
hardware error
-
head-penetration error
-
heeling error
-
height-keeping error
-
horizontal phase error
-
hue error
-
human error
-
implementation error
-
inbound error
-
index error
-
indicated displacement error
-
indication error
-
individual error
-
inherent error
-
inherited error
-
initial error
-
input error
-
instrumental error
-
instrument error
-
interference error
-
interlace error
-
interpolation error
-
interval error
-
intolerable error
-
intrinsic error
-
introduced error
-
ionosphere error
-
lead error
-
leveling error
-
limiting error
-
linear error
-
linearity error
-
logical error
-
longitudinal error
-
long-term error
-
machine error
-
marginal error
-
maximum error
-
maximum likely error
-
maximum relative error
-
maximum zero error
-
mean error
-
mean square error
-
measurement error
-
minimum error
-
minimum mean-square error
-
minimum prediction error
-
mismatch error
-
mispositioning error
-
momentary error
-
multiple error
-
navigation error
-
near-extreme error
-
negative error
-
noise error
-
nominal error
-
nonlinear error
-
observation error
-
observed error
-
offset error
-
omission error
-
operator's error
-
optimistic error
-
outbound error
-
output error
-
overall error
-
overlay error
-
parity check error
-
parity error
-
partial error
-
particular error
-
parts-to-platen error
-
patching error
-
path following error
-
peak error
-
peak-to-peak error
-
permissible error
-
personal error
-
pessimistic error
-
phase error
-
pitch error
-
platen-to-machine error
-
pointing error
-
position error
-
position following error
-
positional error
-
positioning error
-
positive error
-
predicted following error
-
prediction error
-
probable error
-
procedural error
-
propagation delay error
-
quadrantal error
-
quadratic phase error
-
quadrature error
-
quantization error
-
radial displacement error
-
radiation error
-
random error
-
range error
-
ratio error
-
reader error
-
reading error
-
reasonable error
-
recoverable error
-
reduced error
-
reference limiting error
-
registration error
-
relative error
-
residual error
-
resistance error
-
resolution error
-
resultant error
-
root-mean-square error
-
rounding error
-
routine/routine interface error
-
run-time error
-
sampling error
-
saturation error
-
scale calibration error
-
scale error
-
scanning error
-
select error
-
sequence error
-
servo excess error
-
servo following error
-
sextant error
-
shade error
-
shading error
-
sighting error
-
significant error
-
single error
-
skew error
-
slide-position error
-
soft error
-
software error
-
speed error
-
sporadic error
-
standard error
-
static error
-
statistical error
-
steady-state error
-
steering error
-
step-up error
-
substitution error
-
superposition error
-
systematic error
-
tape speed errors
-
targeting error
-
temperature error
-
temporary error
-
tilt error
-
time error
-
time-base error
-
tool setting error
-
total error
-
tracking error
-
transfer error
-
transient error
-
true error
-
truncation error
-
typing error
-
typographic error
-
unconcealable error
-
uncorrectable error
-
undetected error
-
unrecoverable error
-
unsuspected error
-
user clock time bias error
-
velocity error
-
vertical phase error
-
voltage error
-
weighted mean error
-
wiring error
-
zero end error
-
zero error
-
zero setting error
-
zero-drift error -
15 interrupt
1) прерывание || прерывать(ся)•-
armed interrupt
-
attention interrupt
-
clock interrupt
-
contingency interrupt
-
disabled interrupt
-
enabled interrupt
-
error interrupt
-
external interrupt
-
hardware interrupt
-
immediate interrupt
-
input/output interrupt
-
internal interrupt
-
maskable interrupt
-
masked interrupt
-
master-control interrupt
-
nonmaskable interrupt
-
nonmasked interrupt
-
operator interrupt
-
optional interrupt
-
overvoltage interrupt
-
parity interrupt
-
peripheral interrupt
-
prioritized interrupt
-
program interrupt
-
query interrupt
-
timer interrupt
-
unmaskable interrupt
-
unmasked interrupt
-
vectored interrupt -
16 CH
1) Общая лексика: тупица, человек, у которого "шариков нехватает", дубина (в переносном смысле)2) Компьютерная техника: Compare HDLC3) Авиация: center hat rack5) Американизм: Chicago Operations Office, Critical Hours6) Спорт: Champion, Counter Hit, Course Handicap7) Военный термин: Aviation Cruiser, Case Harden, Chaplain to the Forces, Common Hardware, Communication Helmet, Controlled Humidity, cargo helicopter, combat helicopter, compass heading, cross hairs8) Техника: cable hut, choke, color holography, complex hologram, contact-handled, control heading, control heading data, cyclohexane, литейный цех (cast house)9) Сельское хозяйство: Cropper Hopper10) Шутливое выражение: Captain Hypnosis11) Математика: гипотеза о континууме (continuum hypothesis)12) Юридический термин: Consistent Histories, Court House13) Металлургия: Ceiling Height, case-hardened14) Политика: China (Peoples Republic of)15) Сокращение: (type abbreviation) Helicopter cruiser, Cardboard Heroes, Carnegie Hall, Central Heating, Chain Home (British radar network circa 1939), China, People's Rep. (NATO country code), ClearingHouse, Colloquial Hebrew, Companion of Honour, Confederation Of Helvetia, CourtHouse, Custom House, Customs House, cast house16) Университет: Chamberlain Hall, Council House, Credit Hours17) Физика: Continuum Hypothesis18) Физиология: CHronic, Characteristic, Chest, Complementary Health19) Электроника: Contact Handled20) Вычислительная техника: control beading21) Нефть: cased hole, casing head, головка обсадной колонны (casing head), обсаженный ствол скважины (cased hole)22) Банковское дело: расчётная палата (clearing house)23) Транспорт: Cab Heater24) Пищевая промышленность: Cabbage Head25) Почта: обозначение в почтовых адресах Швейцарии26) Образование: Children's House27) Инвестиции: clearing house28) Программирование: Component Header29) Сахалин Ю: hydrazine solution30) Расширение файла: CA Clipper Header file, OS/2 Configuration file, Clipper language header (CA Clipper)31) Нефть и газ: compressor house, core head, колонная головка (casing head)32) Гостиничное дело: большой ребёнок (в основном до 12 лет, но по ряду отелей до 15 лет)33) Имена и фамилии: Christian Herman, Christine Hall34) NYSE. Chile Fund, Inc.35) Программное обеспечение: Constraint Handler, Control H36) Федеральное бюро расследований: Channelized37) Единицы измерений: Clock Hours, Contact Hours -
17 Ch
1) Общая лексика: тупица, человек, у которого "шариков нехватает", дубина (в переносном смысле)2) Компьютерная техника: Compare HDLC3) Авиация: center hat rack5) Американизм: Chicago Operations Office, Critical Hours6) Спорт: Champion, Counter Hit, Course Handicap7) Военный термин: Aviation Cruiser, Case Harden, Chaplain to the Forces, Common Hardware, Communication Helmet, Controlled Humidity, cargo helicopter, combat helicopter, compass heading, cross hairs8) Техника: cable hut, choke, color holography, complex hologram, contact-handled, control heading, control heading data, cyclohexane, литейный цех (cast house)9) Сельское хозяйство: Cropper Hopper10) Шутливое выражение: Captain Hypnosis11) Математика: гипотеза о континууме (continuum hypothesis)12) Юридический термин: Consistent Histories, Court House13) Металлургия: Ceiling Height, case-hardened14) Политика: China (Peoples Republic of)15) Сокращение: (type abbreviation) Helicopter cruiser, Cardboard Heroes, Carnegie Hall, Central Heating, Chain Home (British radar network circa 1939), China, People's Rep. (NATO country code), ClearingHouse, Colloquial Hebrew, Companion of Honour, Confederation Of Helvetia, CourtHouse, Custom House, Customs House, cast house16) Университет: Chamberlain Hall, Council House, Credit Hours17) Физика: Continuum Hypothesis18) Физиология: CHronic, Characteristic, Chest, Complementary Health19) Электроника: Contact Handled20) Вычислительная техника: control beading21) Нефть: cased hole, casing head, головка обсадной колонны (casing head), обсаженный ствол скважины (cased hole)22) Банковское дело: расчётная палата (clearing house)23) Транспорт: Cab Heater24) Пищевая промышленность: Cabbage Head25) Почта: обозначение в почтовых адресах Швейцарии26) Образование: Children's House27) Инвестиции: clearing house28) Программирование: Component Header29) Сахалин Ю: hydrazine solution30) Расширение файла: CA Clipper Header file, OS/2 Configuration file, Clipper language header (CA Clipper)31) Нефть и газ: compressor house, core head, колонная головка (casing head)32) Гостиничное дело: большой ребёнок (в основном до 12 лет, но по ряду отелей до 15 лет)33) Имена и фамилии: Christian Herman, Christine Hall34) NYSE. Chile Fund, Inc.35) Программное обеспечение: Constraint Handler, Control H36) Федеральное бюро расследований: Channelized37) Единицы измерений: Clock Hours, Contact Hours -
18 ch
1) Общая лексика: тупица, человек, у которого "шариков нехватает", дубина (в переносном смысле)2) Компьютерная техника: Compare HDLC3) Авиация: center hat rack5) Американизм: Chicago Operations Office, Critical Hours6) Спорт: Champion, Counter Hit, Course Handicap7) Военный термин: Aviation Cruiser, Case Harden, Chaplain to the Forces, Common Hardware, Communication Helmet, Controlled Humidity, cargo helicopter, combat helicopter, compass heading, cross hairs8) Техника: cable hut, choke, color holography, complex hologram, contact-handled, control heading, control heading data, cyclohexane, литейный цех (cast house)9) Сельское хозяйство: Cropper Hopper10) Шутливое выражение: Captain Hypnosis11) Математика: гипотеза о континууме (continuum hypothesis)12) Юридический термин: Consistent Histories, Court House13) Металлургия: Ceiling Height, case-hardened14) Политика: China (Peoples Republic of)15) Сокращение: (type abbreviation) Helicopter cruiser, Cardboard Heroes, Carnegie Hall, Central Heating, Chain Home (British radar network circa 1939), China, People's Rep. (NATO country code), ClearingHouse, Colloquial Hebrew, Companion of Honour, Confederation Of Helvetia, CourtHouse, Custom House, Customs House, cast house16) Университет: Chamberlain Hall, Council House, Credit Hours17) Физика: Continuum Hypothesis18) Физиология: CHronic, Characteristic, Chest, Complementary Health19) Электроника: Contact Handled20) Вычислительная техника: control beading21) Нефть: cased hole, casing head, головка обсадной колонны (casing head), обсаженный ствол скважины (cased hole)22) Банковское дело: расчётная палата (clearing house)23) Транспорт: Cab Heater24) Пищевая промышленность: Cabbage Head25) Почта: обозначение в почтовых адресах Швейцарии26) Образование: Children's House27) Инвестиции: clearing house28) Программирование: Component Header29) Сахалин Ю: hydrazine solution30) Расширение файла: CA Clipper Header file, OS/2 Configuration file, Clipper language header (CA Clipper)31) Нефть и газ: compressor house, core head, колонная головка (casing head)32) Гостиничное дело: большой ребёнок (в основном до 12 лет, но по ряду отелей до 15 лет)33) Имена и фамилии: Christian Herman, Christine Hall34) NYSE. Chile Fund, Inc.35) Программное обеспечение: Constraint Handler, Control H36) Федеральное бюро расследований: Channelized37) Единицы измерений: Clock Hours, Contact Hours -
19 system
- computationally secure system- abuse-free system- algebraic code system- analog system- asymmetric system- asymmetric key system- authentication/secrecy system- binary system- block system- broadcast system- broadcasting system- cipher-feedback system- classical system- common-key system- communication system- compromised system- computationally secure system- conference system- conventional system- DES-based system- DES-like system- deterministic system- DH system- Diffie and Hellman system- discrete-exponentiation system- discrete log system- E3 system- effectively unbreakable system- elliptic curve system- endomorphic system- end-to-end encryption system- error propagating system- factorization system- finite system- finite automation system- Galois field system- general system- generalized system- Goppa-code system- hardware-implemented system- hidden key system- high-grade system- high-speed system- hybrid public-secret key system- hybrid stream/block system- identity-based system- system immune to cryptoanalysis- indecipherable system- intractable system- iterated system- key escrow system- keyed system- key escrow system- key-minimal system- knapsack-based system- knapsack public key system- matrix system- McEliece' system- Merkle-Hellman system- MH system- microprocessor based system- minuend system- multiple access system- multiple destination system- multiplicative knapsack system- network system- non-linear system- number theoretic system- one-key system- one-master-key system- one-time-key system- one-time-pad system- one-time-tape system- perfect secrecy system- practical security system- private key system- proprietary system- public key system- public key distribution system- public key signature system- rapid system- reciprocal number system- residue system- Rivest-Shamir-Adleman system- rotor system- RSA public key system- r-th residue system- secret-key system- secure system- shared key system- shift register system- single-key system- sophisticated system- split key system- strong system- subtractive system- symmetric system- theoretically unbreakable system- threshold system- transposition system- trap-door-knapsack public key system- transient key system- threshold system- two-key system- unbreakable system- voice system -
20 tree
1) вчт древовидная схема; древовидный дешифратор2) дерево (напр. графа) || древовидный3) крист. дендрит•- tree of given weight
- tree of objectives
- tree of statements
- abstract syntax tree
- adaptive tree
- Adel'son-Vel'ski-Landis tree
- Aronshine tree
- AVL tree
- B-tree
- balanced tree
- bifurcation tree
- binary tree
- binary searchtree
- Boolean tree
- branching tree
- Cartesian tree
- Cayley tree
- choice tree
- classification tree
- classification and regression tree
- clock tree
- cluster tree
- co-tree
- code tree
- command tree
- complement tree
- complete code tree
- computation tree
- conference tree
- countable tree
- decision tree
- decomposition tree
- deduction tree
- derivation tree
- edge-rooted tree
- equipotential tree
- existence trie tree
- fault tree
- Feigenbaum tree
- Fibonacci tree
- finite tree
- fractal tree
- game tree
- generation tree
- graph tree
- hardware tree
- hierarchical tree
- homeomorphically irreducible tree
- Husimi tree
- hypothesis search tree
- inference tree
- information tree
- labeled tree
- language tree
- lexicographic tree
- loaded fractal tree
- logical tree
- minimal tree
- minimal length tree
- multibranch tree
- multiway tree
- normal tree
- optimal tree
- optimal merge tree
- optimal search tree
- ordered tree
- oriented tree
- outcome tree
- parse tree
- parsing tree
- patricia tree
- planar tree
- plane tree
- priority tree
- priority search tree
- probability tree
- production tree
- proper tree
- proof tree
- radix tree
- randomized binary tree
- RB tree
- recursive tree
- red-black tree
- response tree
- rooted tree
- search tree
- selection tree
- shortest tree
- shortest-distance tree
- signed tree
- spanning tree
- specific tree
- subject tree
- subspanning tree
- suffix tree
- symmetric tree
- syntax tree
- ternary tree
- ternary search tree
- threaded tree
- topological tree
- transition tree
- trie tree
- two-color tree
- two-dimensional tree
- two-level tree
- unlabeled tree
- weighted tree
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Clock drift — refers to several related phenomena where a clock does not run at the exact right speed compared to another clock. That is, after some time the clock drifts apart from the other clock. This phenomenon is also used for instance in computers to… … Wikipedia
Clock gating — is a power saving technique used in many synchronous circuits Description Clock gating is a popular technique used in many synchronous circuits for reducing dynamic power dissipation. Clock gating saves power by adding more logic to a circuit to… … Wikipedia
Hardware overlay — Hardware overlay, a type of video overlay, is a method of rendering an image to a display screen with a dedicated memory buffer inside computer video hardware, to display a fast moving video image such as a computer game, a DVD, or the signal… … Wikipedia
clock speed — noun (computing) The speed of a microprocessor s internal clock, controlling the rate at which it can make calculations, expressed in megahertz • • • Main Entry: ↑clock * * * clock speed UK US noun [countable] [singular clock speed … Useful english dictionary
Hardware random number generator — This SSL Accelerator computer card uses a hardware random number generator to generate cryptographic keys to encrypt data sent over computer networks. In computing, a hardware random number generator is an apparatus that generates random numbers… … Wikipedia
Clock port — The clock port is a commonly used term for the real time clock interface of the Amiga 1200 computer. The port is a remnant of an abandoned design feature for addition of internal RAM and a clock for time keeping. However, it was later widely used … Wikipedia
Hardware description language — In electronics, a hardware description language or HDL is any language from a class of computer languages and/or programming languages for formal description of electronic circuits. It can describe the circuit s operation, its design and… … Wikipedia
Clock generator — A desktop PC clock generator, based on the chip ICS 952018AF and 14.3 MHz resonator (on the left) … Wikipedia
Clock-Signal — Es gibt verschiedene Bedeutungen des Begriffes „Taktsignal“. Allgemein bedeutet „Taktsignal“, dass es sich um ein elektrisches Signal mit zwei verschiedenen Spannungspegeln handelt, die zu unterschiedlichen Zeiten anliegen und wiederkehren.… … Deutsch Wikipedia
hardware interrupt — An interrupt or request for service generated by a hardware device, such as a keystroke or a tick from the clock. Because the processor may receive several such signals simultaneously, hardware interrupts are usually assigned a priority level… … Dictionary of networking
Clock tick — Ein Jiffy bezeichnet im englischen ein kurzes, häufig nicht näher spezifiziertes Zeitintervall (ähnlich dem deutschen „Augenblick“ oder „Moment“). Es wird vermutet, dass der Begriff aus dem kriminellen Slang des 18. Jahrhunderts stammt.[1] In… … Deutsch Wikipedia